ارزیابی هزینه های مبادله بازار مالی رسمی بخش کشاورزی و عوامل موثر برآن (مطالعه موردی : شهرستان مشهد)

در دو دهه ی گذشته نوین سازی کشاورزی با مقیاس کوچک به یک مسأله مهم برای توسعه اقتصادی بسیاری از کشورهای با درآمد پایین تبدیل شده است. اما یکی از موانع عدم گسترش تکنولوژی های جدید، نرخ پایین پذیرش می باشد که ممکن است به عوامل متعددی از جمله سرمایه ناکافی ربط داده شود. بازار مالی روستایی نقش موثری در تامین منابع مالی و نقدینگی مورد نیاز برای توسعه بخش کشاورزی دارد. موسسات مالی و اعتباری تأمین کننده اعتبار، برای حمایت از مشتریان خود بر نرخ بهره پایین تأکید می کنند. در حالی که اعتبارات فراهم شده می تواند در صورت لحاظ کردن هزینه مبادله ، بسیار گران باشد. هزینه های بالای مبادله علاوه بر کاهش کارایی بانک ها، به افزایش نرخ بهره وام منجر می شوند که نتیجه نهایی آن کاهش بانک پذیری است.در این مطالعه تلاش شده است هزینه های مبادله دریافت کنندگان اعتبارات بانک کشاورزی برآورد و عوامل موثر بر هزینه های مبادله از طریق داده های مقطع زمانی 105 کشاورز شهرستان مشهد در سال 1389 که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده انتخاب شده اند، بررسی شود. نتایج نشان داد میانگین هزینه مبادله دریافت تسهیلات از بانک کشاورزی برابر 476261 ریال به ازاء هر 10 میلیون ریال وام می باشد.نرخ هزینه مبادله برابر4.8 درصد برآورد شده است. نتایج برآورد الگوهای رگرسیونی نشان داد متغیرهای سن، تحصیلات، مبلغ وام و شاخص دارایی بر میزان هزینه مبادله اعتبارات تأثیر دارند بگونه ای که متغیرهای سن و تحصیلات تأثیر منفی بر میزان هزینه مبادله و متغیرهای مبلغ وام و شاخص دارایی بر میزان هزینه مبادله تأثیر مثبت دارد. با توجه به یافته ها،توصیه می شود الگوی پرداخت اعتبارات گروهی در دستور کار مدیران بانک کشاورزی قرار گیرد.